thoitiet24h

Hướng dẫn cúng Rằm tháng Giêng - 5 lễ vật quan trọng cần chuẩn bị

23/01/2025 - Lượt xem: 190
Chia sẻ:
Đánh giá: 5.0 - 50 Lượt

Cúng Rằm tháng Giêng là nghi lễ quan trọng trong phục tục tập quán của nhiều gia đình người Việt dịp đầu năm mới. Việc chuẩn bị lễ cúng đầu nhằm mục đích cầu cho năm mới bình an, sung túc. Vậy, nghi thức cũng Rằm được thực hiện như thế nào và cần lưu ý những gì? Hướng dẫn cúng Rằm tháng Giêng chi tiết dưới đây sẽ giúp bạn có câu trả lời chính xác nhất. 

Cúng rằm tháng Giêng cần chuẩn bị những gì

Cúng rằm tháng Giêng cần chuẩn bị những gì

Rằm tháng Giêng năm nay rơi vào ngày mấy dương lịch 

Rằm tháng Giêng năm 2025 rơi vào thứ 4, ngày 12 tháng 2 năm 2025 theo dương lịch. 

Từ xa xưa, nhiều gia đình Việt Nam đã có quan niệm “cúng cả năm không bằng ngày Rằm tháng Giêng”. Điều này cho thấy vai trò quan trọng của ngày lễ đầu năm này. Vậy, vì sao ngày lễ này lại quan trọng đến vậy? 

Thời tiết ngày Rằm tháng Giêng thế nào?

Dự báo thời tiết ngày Rằm tháng Giêng trên cả nước tương đối thuận lợi. 

Cập nhật thời tiết ngày Cúng Rằm tháng Giêng

Cập nhật thời tiết ngày Cúng Rằm tháng Giêng

  • Các tỉnh thành khu vực vùng núi phía Bắc nhiệt độ ổn định: ngày nắng nhẹ, tạnh ráo, tối và đêm có sương mù nhe, nhiệt độ giảm sâu, rét buốt. Nhiệt độ: 15 - 20 độ C. 

  • Đồng bằng Bắc Bộ: nhiệt độ trong ngày ổn định, có nắng nhẹ, cảm giác dễ chịu. Chiều tối nhiệt độ giảm, se lạnh. Nhiệt độ: 16 - 21 độ C. 

  • Bắc Trung Bộ: Sáng sớm dịu mát, nhiệt độ tăng nhẹ về chiều. Mức nhiệt duy trì ổn định: 16 - 21 độ C. 

  • Trung và Nam Trung Bộ: thời tiết trong ngày tạnh ráo, không mưa. Nhiệt độ trung bình: 21 - 29 độ C. 

  • Tây Nguyên và Nam Bộ: ngày nắng, chiều mưa vừa và nhỏ vài nơi, tối và đêm tạnh ráo. Nhiệt độ: 24 - 32 độ C. 

Vì sao “cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng”?

Rằm tháng Giêng trong tiếng Hán còn được gọi là Tết Nguyên Tiêu (“Nguyên” nghĩa là thứ nhất, “Tiêu” là đêm). Do đó, Rằm tháng Giêng đánh dấu đêm Rằm đầu tiên của năm mới âm lịch. 

Theo nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Trọng Tuệ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kiến trúc và Văn hóa phương Đông cho biết: “Sở dĩ dân gian có câu "Cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng" là bởi ngày này có một ý nghĩa đặc biệt trong hệ thống tâm linh và tín ngưỡng của người phương Đông”.

Cúng Rằm tháng Giêng là một tín ngưỡng trong Đạo Giáo, được truyền bá vào các Quốc gia Phương Đông từ rất xa xưa. 

Đạo Giáo thờ 3 vị thần:  Thiên Quan, Địa Quan,  Thủy Quan hay còn gọi là Tam Nguyên. 

Ngày Răm tháng Giêng là ngày vía của Đức Thiên Quan (Ngọc Hoàng) hay còn gọi là Thiên Quan nhất phẩm tử vi Đại Đế. Vào ngày này Thiên Quan sẽ ban phúc lành cho toàn bộ hạ giới. Do đó, người dân xưa chọn ngày này để làm tế lễ, cầu phúc lành, tiêu giải tai họa trong năm mới.

Tam quan Đại đế

Tam quan Đại đế

Việt Nam chịu ảnh hưởng sâu sắc của Đạo Giáo. Do đó, trong quá trình phát triển văn hóa lịch sử, người Việt cũng hình thành phong tục cúng Rằm tháng Giêng và coi đây là một trong những ngày lễ cúng quan trọng nhất trong năm.  

Ý nghĩa của ngày Rằm tháng Giêng

Theo Tiến Sĩ Đinh Đức Tiến (Khoa Lịch Sử - Đại học Quốc Gia Hà Nội): “"Theo truyền thống Phật giáo, ngày Rằm tháng Giêng là ngày trọng đại và vô cùng đặc sắc, mang ý nghĩa rất lớn. Vào ngày này, dân chúng lên chùa cúng dâng sao giải hạn với mong muốn giải trừ tai ách, cầu nguyện an lành. Chính vì vậy mà vào Rằm tháng Giêng, nhiều chùa lập đàn, tụng niệm và hồi hướng công đức đầu năm, mong cầu phát sinh an lành, hạnh phúc.”

Cúng Rằm tháng Giêng cầu mong một năm bình an, thuận lợi 

Cúng Rằm tháng Giêng cầu mong một năm bình an, thuận lợi 

Bên cạnh ý nghĩa về văn hóa, phong tục tập quán, cúng Rằm tháng Giêng còn mang ý nghĩa đời thực sâu sắc. Đây là thời điểm kết thúc “tháng ăn chơi” của người nông dân để bắt tay vào vụ mùa mới. 

Trước khi chuẩn bị xuống đồng làm nông trở lại, người nông dân lên chùa cầu nguyện cho một năm mới bình an, vụ mùa thắng lợi. 

Nên cúng Rằm tháng Giêng khi nào? 

Nên cúng Rằm tháng Giêng ngày nào? Cúng rằm tháng giêng vào giờ nào?

Theo phong tục tập quán xưa, lễ cúng Rằm tháng Giêng nên được thực hiện trước giờ Ngọ (11h - 13h) đúng ngày Rằm tháng Giêng. 

Nên cúng Rằm tháng Giêng giờ nào? khi nào?

Nên cúng Rằm tháng Giêng giờ nào? khi nào?

Tuy nhiên, trong cuộc sống hiện đại ngày nay, việc cúng lễ được nhiều gia đình điều chỉnh phù hợp với kế hoạch công việc. Theo đó, các gia đình có thể Cúng Rằm tháng Giêng trước ngày 15/1 (âm lịch). 

Mỗi gia đình sẽ tùy chỉnh thời gian linh động theo kế hoạch công việc, cuộc sống để chọn giờ cúng Rằm tháng Giêng phù hợp. 

Nghi thức cúng Rằm tháng Giêng đúng chuẩn 

Nghi thức cúng Rằm tháng Giêng tùy thuộc vào từng vùng mà sẽ có những khác biệt nhỏ. Song, để chuẩn bị cúng Rằm tháng Giêng cần làm theo các bước chung sau:

Bước 1: Dọn dẹp ban thờ. 

Vào ngày Rằm tháng Giêng, các gia đình cần lau dọn ban thờ trước khi sửa soạn lễ vật. Trong quá trình lau dọn, không xê dịch bát hương hay các đồ vật thờ cúng được đặt cố định trên ban. 

Việc lau dọn phải được thực hiện nhẹ nhàng, tỉ mỉ, sạch sẽ. 

Bước 2: Chuẩn bị lễ vật và mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng

Lễ vật cúng sẽ được chuẩn bị theo long thành của gia chủ. Tuy nhiên, chắc chắn phải có 5 lế vật quan trọng dưới đây:

  • Hương, hoa: Chuẩn bị hoa tươi và hương đốt. 

  • Trà, nước: Chuẩn bị nước lọc và trà. 

  • Quả: Chuẩn bị quả tươi, đa dạng các loại quả hoạc một loại quả tùy theo điều kiện.

  • Thực: Chuẩn bị bánh chưng, xôi hoặc lễ chay, bánh kẹo, tùy thuộc vào điều kiện gia đình. 

  • Đèn, nến. 

Chuẫn bị lễ chay cúng Rằm tháng Giêng

Chuẫn bị lễ chay cúng Rằm tháng Giêng

Bước 3: Lên hương và đọc văn khấn lễ

Đốt 3 nén hương thơm và đọc văn khấn lế ngày Rằm tháng Giêng được hướng dẫn bên dưới. 

Bước 4: Chờ hương tàn và hạ đồ lễ. 

Đây là quy trình cúng Rằm tháng Giêng đơn giản tại nhà mà bất cứ gia đình nào cũng có thể áp dụng. 

Chuẩn bị mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng gồm những gì?

Nếu chưa biết cách chuẩn bị mâm cúng Rằm tháng Giêng, hãy tham khảo gợi ý dưới đây. 

Cũng Rằm tháng Giêng cần chuẩn bị cỗ chay cúng Phật. Tuy nhiên, nhiều gia đình muốn cúng cơm cho gia tiên, vẫn sẽ chuẩn bị kèm theo cỗ mặn. Song, cỗ chay và cỗ mặn cần được đặt tách biệt. Các gia đình cúng cỗ chay cần cúng riêng trên ban thờ Phật. Các gia đình cúng cỗ mặn, sẽ cúng trên ban thờ gia tiên. 

Mâm cỗ chay cúng Phật ngày Rằm tháng Giêng cần có:

  • Hoa quả.

  • Chè xôi.

  • Các món đậu.

  • Món canh, món xào từ nguyên liệu chay. 

Mâm cỗ cúng gia tiên ngày Rằm tháng Giêng:

Mâm cỗ cúng gia tiên Rằm tháng Giêng 

Mâm cỗ cúng gia tiên Rằm tháng Giêng 

Món thịt: chế biến tùy ý theo vùng miền, chủ yếu sử dụng thịt lợn. 

  • Canh măng: 1 bát.

  • Xào thập cẩm: 1 đĩa.

  • Nem rán: 1 đĩa.

  • Rau xào: 1 đĩa.

  • Giò: 1 đĩa.

  • Xôi gấc: 1 đĩa.

  • Hoa quả: 1 đĩa.

Đây là mâm lễ cơ bản chuẩn bị cho lễ cúng Rằm tháng Giêng. Ngoài ra, tùy thuộc vào phong tục, tập quán từng địa phương, có thể chuẩn bị thêm lễ cúng phù hợp. 

Văn khấn ngày Rằm tháng Giêng

Văn khấn thần tài ngày Rằm tháng Giêng: 

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.

Con kính lạy ngài Bản gia thổ địa Long Mạch

Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tông thần

Con kính lạy ngài tiền hậu địa chủ tài thần

Tín chủ (chúng) con là:... ngụ tại:..

Hôm nay là ngày rằm tháng Giêng năm Giáp Thìn, tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Chúng con thành tâm kính mời ngày Kim Niên dương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ địa, Long Mạch Tôn thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính thần, các vị Tôn thần cai quản trong khu vực này.

Cúi xin các Ngài nghe thấu lời mời thương xót thương tín chủ giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Lưu ý: Trước khi đọc văn khấn Rằm tháng Giêng cần chuẩn bị trang phục chỉnh tề, mâm cúng lễ đã đầy đủ. Đọc văn khấn với lòng thành kính, tâm mong cầu, để những lời khấn nguyện được như ý. 

Những lưu ý khi cúng Rằm tháng Giêng 

Cúng Rằm tháng Giêng là nghi thức tâm linh quan trọng dịp đầu năm của nhiều gia đình Việt. Do đó, hãy chuẩn bị thật chu đáo, kỹ lưỡng cho ngày lễ này. 

Ghi nhớ một số lưu ý quan trọng trong ngày cúng Rằm tháng Giêng dưới đây:

  • Không sử dụng các đồ vật giả để cúng Rằm tháng Giêng: hoa giả, trái cây giả,... 

  • Không lạm dụng đốt nhiều vàng mã, trong ngày Rằm tháng Giêng. Khuyến khích các gia đình không đốt tiền vàng mã trong ngày này. 

  • Không cúng thủ lợn, lễ vật mặn trên ban thờ Phật trong ngày Rằm tháng Giêng. 

  • Không xê dịch bát hương trong khi cúng lễ. 

Trong quá trình dọn bàn thờ, không xê dịch bát hương 

Trong quá trình dọn bàn thờ, không xê dịch bát hương 

Trên đây là hướng dẫn chi tiết cách cúng Rằm tháng Giêng mà bạn có thể tham khảo thực hiện tại nhà. Ngày Rằm tháng Giêng là ngày lễ đặc biệt quan trọng trong năm. Do đó, hãy thành tâm chuẩn bị lễ vật để cầu nguyện những điều may mắn trong năm mới. Đừng quên cập nhật dự báo thời tiết hàng ngày để có những kế hoạch di chuyển, mua sắm thuận lợi trong ngày này. 

Đánh giá: 5.0 - 50 Lượt
Chia sẻ:

Bài viết liên quan

0 Bình luận

Bộ lọc

Để lại bình luận

Địa chỉ email của bạn sẽ không được công bố. Các trường bắt buộc được đánh dấu *
Gửi bình luận
 
 
up arrow