Cách đo lượng mưa và đọc hiểu chỉ số lượng mưa chính xác nhất

Khi nói đến việc theo dõi thời tiết, một trong những yếu tố quan trọng không thể thiếu là lượng mưa. Việc biết cách đo lượng mưa chính xác không chỉ giúp dự đoán các hiện tượng thời tiết mà còn là công cụ hữu ích trong việc quản lý tài nguyên nước. 

Hãy cùng khám phá những phương pháp phổ biến để đo lượng mưa và cách đọc hiểu các chỉ số liên quan đến mưa trong bản tin dự báo thời tiết.

Làm thế nào để đo lượng mưa?

Lượng mưa là gì? Đơn vị đo lượng mưa

Lượng mưa là chiều dày của lớp nước mưa rơi xuống mặt đất tại một địa điểm nào đó.

Ví dụ, lượng nước mưa khoảng 200mm có nghĩa là đường sẽ ngập khoảng 200mm nước mưa sau cơn mưa nếu đất không ngấm nước. Nhưng trên thực tế, đất sẽ ngấm nước và lượng nước đó chảy ra sông, suối,... nên chúng ta không thể cảm nhận trực tiếp lượng nước mưa.

Khái niệm lượng mưa

Đơn vị đo lượng mưa phổ biến nhất là milimet (mm). Ngoài ra, trong một số trường hợp, người ta cũng có thể dùng:

• Lít trên mét vuông (L/m²): 1 mm lượng mưa tương đương với 1 L/m².

• Inch (in): Được sử dụng ở Mỹ, 1 inch lượng mưa ≈ 25,4 mm.

Cách đo lượng mưa chính xác nhất

Hôm nay trời có mưa hay không? Nếu có thì dưới đây là 3 phương pháp phổ biến nhất để đo lường lượng mưa:

Vũ lượng kế đơn giản

Vũ lượng kế đơn giản hoạt động bằng cách thu thập nước mưa rơi xuống qua một phễu vào ống đo có vạch chia theo mm. Người quan sát sẽ ghi nhận lượng mưa dựa trên mức nước tích lũy trong ống theo thời gian. 

Loại vũ lượng kế này có cấu tạo đơn giản, dễ sử dụng nhưng yêu cầu đo lường thủ công, có thể dẫn đến sai số nếu không thực hiện đúng quy trình hoặc bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh như gió mạnh hay lá cây rơi vào.

Đo lượng mưa bằng vũ lượng kế đơn giản

Cách đo:

• Đặt vũ lượng kế trên mặt phẳng, cách xa vật cản như cây cối, tòa nhà để tránh ảnh hưởng của gió.

• Sau mỗi trận mưa, đọc mức nước trong ống đo theo vạch chia mm. Nếu có bốc hơi, cần kiểm tra thường xuyên để tránh sai số.

• Ghi lại số liệu và làm rỗng ống đo để chuẩn bị cho lần đo tiếp theo.

Vũ lượng kế tự động

Đây là thiết bị hiện đại hơn, sử dụng cảm biến để đo lượng mưa và truyền dữ liệu trực tiếp đến hệ thống máy tính hoặc trạm thời tiết. Cảm biến có thể hoạt động theo nguyên lý đo trọng lượng nước mưa hoặc đo áp suất do nước tạo ra. 

Loại vũ lượng kế này giúp theo dõi lượng mưa theo thời gian thực, giảm sai số do con người và cho phép thu thập dữ liệu liên tục trong thời gian dài mà không cần kiểm tra thủ công.

Đo lượng mưa bằng vũ lượng kế tự động

Cách đo:

• Thiết lập và cố định thiết bị tại vị trí phù hợp, đảm bảo không bị ảnh hưởng bởi vật cản xung quanh.

• Cảm biến trong thiết bị sẽ tự động đo lượng nước mưa rơi xuống theo thời gian thực.

• Dữ liệu được truyền đến hệ thống giám sát để phân tích và lưu trữ.

• Kiểm tra định kỳ để bảo trì thiết bị, tránh bụi bẩn hoặc tắc nghẽn.

Vũ lượng kế tự ghi

Vũ lượng kế tự ghi hoạt động dựa trên cơ chế gầu lật (tipping bucket) hoặc phao đo mực nước. 

Khi nước mưa chảy vào thiết bị, nó sẽ được tích lũy đến một mức cố định rồi kích hoạt cơ chế lật gầu hoặc thay đổi vị trí của phao, từ đó ghi nhận lượng mưa theo từng khoảng thời gian nhất định. 

Dữ liệu được lưu lại trên biểu đồ giấy hoặc truyền đến máy tính, giúp theo dõi sự biến đổi của lượng mưa trong ngày. 

Đây là phương pháp phổ biến tại các trạm khí tượng vì khả năng tự động ghi chép và phân tích dữ liệu chính xác.

Đọc thêm: Dấu hiệu nhận biết sắp mưa

Đo lượng mưa bằng vũ lượng kế tự ghi

Cách đo:

• Thiết bị sẽ tự động thu thập nước mưa, khi đạt đến mức quy định, gầu lật sẽ nghiêng và ghi nhận lượng nước đã rơi xuống.

• Số lần lật được ghi lại trên biểu đồ giấy hoặc lưu vào hệ thống điện tử.

• Sau mỗi khoảng thời gian nhất định (thường là hàng ngày hoặc hàng giờ), dữ liệu được phân tích để xác định lượng mưa trong từng giai đoạn.

• Bảo trì thiết bị thường xuyên để đảm bảo độ chính xác của dữ liệu.

Cách đọc hiểu các chỉ số liên quan đến mưa trong bản tin

Bên cạnh việc nắm rõ cách đo lượng mưa, việc hiểu các chỉ số liên quan đến mưa cũng rất quan trọng. Bản tin dự báo mưa gồm 2 phần, đó là diện mưa và lượng mưa. 

Các thuật ngữ liên quan đến mưa

Thuật ngữ dự báo diện mưa

• Mưa vài nơi: Mưa chỉ xảy ra dưới ⅓ diện tích khu vực dự báo.

• Mưa rải rác: Mưa xảy ra từ ⅓ đến ⅔ diện tích khu vực dự báo.

• Mưa nhiều nơi: Mưa xảy ra trên ⅔ diện tích khu vực dự báo.

Thuật ngữ dự báo lượng mưa

Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) đã quy định lượng mưa lớn hay nhỏ dựa vào các số liệu sau:

Bảng cấp độ lượng mưa

Tạm kết

Hiểu rõ cách đo lượng mưa giúp chúng ta không chỉ nắm bắt được sự thay đổi của thời tiết mà còn đưa ra những quyết định chính xác trong công việc và cuộc sống hàng ngày. Nếu bạn muốn cập nhật thông tin thời tiết nhanh chóng và chính xác, hãy truy cập ThoiTiet24h để nhận dự báo thời tiết chi tiết ngay hôm nay!