Hiện tượng lốc xoáy là gì? Thực tế, sức mạnh của lốc xoáy vô cùng khủng khiếp. Một trận lốc xoáy có khả năng đánh bật nhà cửa, gốc cây,..Sức mạnh siêu nhiên ấy đến từ đâu? Cùng tìm hiểu trong nội dung dưới đây để đi tìm lời giải mã cho hiện tượng thiên nhiên kỳ thú này. 

Hiện tượng lốc xoáy 

Lốc xoáy là gì?

Lốc xoáy hay còn được gọi là vòi rồng. Đây là hiện tượng tự nhiên đặc biệt xuất hiện khi có một luồng không khí xoáy tròn mở rộng từ một đám mây dông xuống dưới mặt đất. 

Lốc xoáy có hình ống hút, hình phễu hoặc hình xoáy, trận lốc xoáy càng lớn kích thước và độ rộng của xoắn ốc càng lớn. 

Hình ảnh lốc xoáy 

Những hình xoáy khổng lồ này di chuyển theo hướng gió và sẽ hút đi bất cứ thứ gì mà chúng đi qua. Sức mạnh khủng khiếp của một trận vòi rồng mang đến sức phá hủy vô cùng khủng khiếp. 

Do đó, việc theo dõi và cập nhật tin tức thời tiết về các trận lốc xoáy là cô cùng quan trọng, để có những biện pháp phòng tránh cần thiết. 

Một trận lốc xoáy kéo dài bao lâu?

Thời gian một trận lốc xoáy không cố định. Tùy thuộc vào trạng thái bắt đầu và các yếu tố tự nhiên xung quanh nó trên đường nó di chuyển mà thời gian một trận lốc xoáy có thể kéo dài vài giây cho đến hơn 1 giờ. 

Những thống kê hiện tượng thời tiết trong lịch sử cho biết, hầu hết các trận lốc xoáy đều không kéo dài quá 10 phút.  

Một trận lốc xoát kéo dài không quá 10 phút 

Âm thanh của lốc xoáy như thế nào?

Với hình ảnh vô cùng đáng sợ như một cơn cuồng phong thu nhỏ, vậy âm thanh của lốc xoáy như thế nào. Thực tế, để nghe được âm thanh của lốc xoáy sẽ vô cùng nguy hiểm.

Âm thanh thực tế của lốc xoáy có sự khác biệt tùy thuộc vào quy mô: lốc xoáy tấn công vào cái gì, cường độ mạnh hay yếu mà sẽ có sự khác biệt. 

Âm thanh thường thấy của lốc xoáy là những tiếng đùng đùng liên tục giống như tàu hỏa sắp đến. Trong một số trường hợp lốc xoáy có âm thanh lớn (như tiếng thác nước đổ hay tiếng mở cửa kính xe ô tô rất mạnh). 

Nguyên nhân hình thành lốc xoáy

Lốc xoáy là gì, được hình thành như thế nào?

Có nhiều giả thuyết về nguyên nhân hình thành lốc xoáy:

• Lốc xoáy phát triển từ một cơn giông. Thông thường, các cổ giông rất mạnh mới có khả năng hình thành nên lốc xoáy. 

• Lốc xoáy cũng có thể sinh ra từ một giải gió giật mạnh hay một cơn bão. 

Thực tế, phần lớn lốc xoáy đều được hình thành từ một dạng mây giông, đặc biệt là các đám mây giông tích điện. 

Cơ chế hình thành lốc xoáy 

Bắt đầu từ sự tương tác giữa các mấy giông có chiều lên trên và gió.

Tương tác này sẽ làm cho tầng khí nóng ở dưới, di chuyển dần lên trên rồi chuyển động xoay tròn trong không trung. 

Được kết hợp với dòng khí lạnh di chuyển xuống mặt đất, tạo thành một cuộn hình xoáy trọn vẹn từ đám mây xuống tới mặt đất. 

Vận tốc của dòng khí xuống có thể lớn hơn đến 160km/h. 

Cường độ lốc xoáy tính bằng đơn vị gì?

Khái niệm lốc xoáy là gì đã được làm rõ ở trên. Tuy nhiên, việc xác định được độ lớn, sức mạnh của lốc xoáy lại không hề đơn giản. 

Thực tế, tiến sĩ T. Theodore Fujita người Nhật Bản, đã xác định được sức mạnh của lốc xoáy theo các cấp độ.

Phương pháp của ông là đo tác hại của vòi rồng lên các công trình do cường độ gió. Từ đó, cường độ đo lốc xoáy được lấy tên là độ F (theo tên của Fujita). 

Tiến sĩ T. Theodore Fujita

Đơn vị F-scale phải trải qua rất nhiều phiên bản cải tiến mới thật sự được đưa vào sử dụng. Sau khi được cải tiến, thang đo sức mạnh cường độ lốc xoáy đã tạo ra thang độ: F0-F5 (dựa trên các tiêu chí tòa nhà, cây cối, cấu trúc công trình). 

Chi tiết thang đo cường độ lốc xoáy được giải mã dưới đây. 

Giải mã thang đo cường độ lốc xoáy

Bảng phân loại thang đo cường độ lốc xoáy theo đơn vị F-scale:

Tác hại của lốc xoáy 

Qua khái niệm lốc xoáy là gì, có thể thấy đây là một hiện tượng thời tiết cực đoan. Lốc xoáy khi xuất hiện để lại rất nhiều những tác hại nặng nề:

• Phá hủy các biển quảng cáo, mái nhà, các công trình kiến trúc.

• Cuốn bay mọi thứ, kể cả ô tô, các căn nhà kiên cố, phá hủy cầu cống…

Lốc xoáy cuốn trôi mọi thứ nó đi qua 

Thực tế, các trận lốc xoáy ở Việt Nam (vòi rồng ở Việt Nam) rất ít khi xuất hiện. Tuy nhiên, mỗi lần xuất hiện lốc xoáy ở Việt Nam đều để lại những thiệt hại vô cùng to lớn:

• Lốc xoáy ở Bạc Liêu (29 - 30/7/2023): 59 căn nhà bị tốc mái và sập hoàn toàn, 1 người tử vong và 1 người bị thương nặng.

• Lốc xoáy ở Kiên Giang (30/7/2023): 13 người bị thương, gần 200 nhà dân bị sập và tốc mái. Thiệt hại khác: 3 tàu đánh cá bị chìm, ảnh hưởng 5.000 ha lúa của người dân.

• Lốc xoáy ở Vĩnh Long (29/6/2023): 50 căn nhà bị ảnh hương. Ước tính thiệt hại kinh tế mà cơn lốc gây ra khoảng 860 triệu đồng.

Những hiện tượng lốc xoáy kỳ lạ 

Bên cạnh những hiện tượng lốc xoáy thông thường, các hiện tượng lốc xoáy lạ là nguy cơ gây ra rất nhiều thiệt hại đáng lo ngại. Nổi bật nhất là lốc xoáy nước và lốc xoáy lửa. 

Lốc xoáy nước

Vòi rồng nước hình thành khi cột khí xoáy hút nước từ mặt biển. 

Tốc độ của cơn lốc có thể đạt 200 km/h, gây ra hiện tượng cuốn theo con người, tàu thuyền, sinh vật biển và di chuyển hàng nghìn km. 

Hình ảnh lốc xoáy nước

Lốc xoáy lửa 

Bên cạnh khái niệm vòi rồng, vòi rồng lửa là khái niệm dùng chỉ lốc xoáy lửa. 

Lốc xoáy lửa hình thành khi không khí chứa khí dễ cháy nổ hoặc khi nhiệt độ ngoài trời rất cao kết hợp với gió xoáy. 

Vòi rồng lửa có đường kính vài mét, chiều cao từ 10m đến 50m, có thể lên đến hàng km trong một số trường hợp. 

Lốc xoáy lửa 

Nguyên nhân là các dòng xoáy khí hút oxy để cung cấp cho lõi lửa. Thảm họa này có thể thiêu rụi mọi vật trong giây lát, và cách duy nhất để dập tắt là ngăn cản việc cung cấp oxy từ bên ngoài.

Trên đây là những thông tin cập nhật lốc xoáy là gì và các cấp độ lốc xoáy. Mong rằng, những thông tin này sẽ mang đến thêm những kiến thức hữu ích về hiện tượng tự nhiên cho bạn. Đặc biệt, để cập nhật những diễn biến thời tiết hàng ngày tại địa phương và các hiện tượng tự nhiên bất thường, đừng quên truy cập ThoiTiet24h.