Cách xem nhật thực an toàn theo lời khuyên từ chuyên gia NASA

Cách xem nhật thực an toàn như thế nào? Để không bỏ lỡ một hiện tượng tự nhiên hiếm gặp như nhật thực, hãy tìm hiểu các công cụ xem nhật thực và cách xem nhật thực an toàn được hướng dẫn dưới đây. Những thông tin được NASA cung cấp sẽ giúp bạn có trải nghiệm thú vị nhất khi chiêm ngưỡng hiện tượng tự nhiên này. 

Cách xem nhật thực an toàn 

Khuyến cáo của NASA về cách xem nhật thực an toàn 

Nhật thực là hiện tượng tự nhiên hiếm gặp khi mặt trăng đi qua trái đất và mặt trời trên cùng một đường thẳng. Quan sát từ trái đất, lúc đó mặt trăng sẽ che khuất hoàn toàn hay một phần mặt trời. 

Để theo dõi hiện tượng nhật thực, tuyệt đối không được quan sát trực tiếp bằng mắt thường, vì: năng lượng ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp vào mắt với bước sóng nhỏ hơn 300nm truyền tới sẽ làm tổn thương tế bào ở đáy mắt, gây giảm thị lực. 

Sử dụng kính chuyên dụng để xem nhật thực 

Cách xem nhật thực an toàn trực tiếp được khuyến cáo bởi NASA: “Sử dụng kính thợ hàn loại số 14 trở lên, chuyên dùng cho mục đích thiên văn, quan sát mặt trời.”

Ngoài ra, có thể sử dụng đĩa mềm máy tính không bị trầy xước gấp 2 - 3 lớp. Cách xem nhật thực này tương đối an toàn, tuy nhiên, chất lượng hình ảnh không hoàn toàn tốt. 

Ngoài ra, NASA KHUYẾN CÁO:

• Không sử dụng các thiết bị lọc sáng không dùng cho mục đích thiên văn để xem nhật thực: phim X-quang, băng video, kính hơ khói, giấy gói quà…

• Không trực tiếp quan sát nhật thực qua kính thiên văn, ống nhòm khi chưa được gắn phim lọc ánh sáng mặt trời chuyên dụng. 

• Không sử dụng các loại kính râm để quan sát nhật thực. 

NASA hướng dẫn xem nhật thực an toàn bằng chiếu hình 

Cách xem nhật thực bằng phương pháp chiếu hình tương đối an toàn, hiệu quả và cho hình ảnh chân thực. Dưới đây là hướng dẫn thực hiện xem nhật thực bằng cách chiếu hình được NASA khuyến cáo: 

Phương pháp chiếu hình xem nhật thực 

Với cách xem nhật thực an toàn từ phương pháp chiếu hình, cần chuẩn bị: 

• Một ống nhòm hoặc một kính viễn vọng nhỏ.

• Một miếng bìa cứng một màu khoảng 30cm để làm vành đệm. 

• Một miếng bìa cứng (hoặc giấy) màu trắng tối thiểu 10cm để làm màn hình. 

Lưu ý: Nếu bạn sử dụng kính viễn vọng, bạn nên gắn nó vào một giá ba chân. Nếu bạn sử dụng ống nhòm, bạn có thể cầm trong tay, nhưng sẽ thuận tiện hơn nhiều nếu bạn có giá đỡ hoặc giá 3 chân để giữ ống nhòm. 

Không sử dụng ống nhòm có thấu kính trước với đường kính 50mm hoặc lớn hơn. 

Phương pháp chiếu hình xem nhật thực 

Cách thực hiện chiếu hình xem nhật thực: 

• Bước 1: Chuẩn bị vành đệm cho ống nhòm hoặc kính viễn vọng

Sử dụng bìa cứng để làm một vành đệm bao quanh đầu trước của ống nhòm hoặc kính viễn vọng. Vành đệm này giúp giảm sáng cho khu vực nơi ánh sáng mặt trời sẽ tạo hình ảnh.

Trong trường hợp sử dụng ống nhòm, vành đệm còn giúp che các thấu kính không được sử dụng, đảm bảo chỉ ánh sáng mặt trời chiếu vào thấu kính chính.

• Bước 2: Tập trung ống nhòm hoặc kính viễn vọng vào vô cực

Để chuẩn bị, nhìn vào một vật thể ở xa (không phải Mặt trời) một cách bình thường để điều chỉnh ống nhòm hoặc kính viễn vọng.

Nếu sử dụng kính viễn vọng, chọn thị kính có độ phóng đại thấp để dễ dàng điều chỉnh hơn.

• Bước 3: Nhắm ống nhòm hoặc kính viễn vọng vào Mặt trời

Không nhìn trực tiếp vào Mặt trời qua ống nhòm hoặc kính viễn vọng để tránh tổn thương mắt.

Nhắm hướng của ống nhòm hoặc kính viễn vọng về phía Mặt trời mà không nhìn qua công cụ, cho đến khi hình ảnh Mặt trời xuất hiện trên màn hình.

Lưu ý: Quá trình này có thể mất một hoặc hai phút. Một mẹo là quan sát bóng của ống nhòm hoặc kính viễn vọng: nếu nhắm chính xác về phía Mặt trời, thì các cạnh của công cụ sẽ không có bóng, và bóng của nó sẽ nhỏ nhất có thể.

Quan sát nhật thực thông qua hình chiếu 

• Bước 4: Điều chỉnh màn hình và nghiêng công cụ để có hình ảnh Mặt trời rõ ràng

Di chuyển màn hình lại gần hoặc ra xa thị kính cho đến khi hình ảnh Mặt trời được căn chỉnh gọn gàng ở giữa.

Điều chỉnh độ nghiêng của công cụ cho đến khi hình ảnh Mặt trời có dạng tròn rõ ràng.

Lưu ý: Hãy chắc chắn rằng công cụ của bạn đã được điều chỉnh chính xác để đảm bảo an toàn cho mắt và xem được hiện tượng nhật thực một cách rõ ràng.

Quan sát nhật thực bằng phương pháp chiếu hình 

Sau khi thực hiện phương pháp chiếu hình, hình ảnh nhật thực thu được sẽ rất chân thật. Cách xem nhật thực an toàn này sẽ thấy được các tính chất sau đây: 

• Hình ảnh nhật thực, mặt trời dạng đĩa: ở giữa phần đĩa mặt trời sáng hơn so với ở rìa. Đây được gọi là hiện tượng “tối lại ở rìa mặt trời”. 

• Hình ảnh sẽ di chuyển từ từ ngang qua màn hình. Điều này xuất hiện là do dịch chuyển của mặt trời từ Đông sang Tây. 

• Có thể xuất hiện những đốm đỏ, màu tối trên hình ảnh (được gọi là vết đen mặt trời). Trong vết đen mặt trời, từ trường của Mặt trời đặc biệt mạnh, và các nhà thiên văn học nghi ngờ rằng hiện tượng này liên quan đến việc chúng tối hơn vật chất xung quanh. 

Cách bảo vệ mắt khi nhật thực toàn phần 

Với cách xem nhật thực an toàn được hướng dẫn ở trên, người xem có thể yên tâm mắt được bảo vệ khi ngắm nhìn nhật thực. 

Song, tại một số thời điểm trong quá trình nhật thực, có thể nhìn trực tiếp vào mặt trời một cách an toàn. Do đó, dưới đây sẽ hướng dẫn bạn cách bảo vệ mắt khi xem nhật thực toàn phần: 

• Theo dõi thông tin về thời gian nhật thực toàn phần tại các trung uy tín, trang tin dự báo hiện tượng thiên văn, dự báo thời tiết - ThoiTiet24h. 

• Chọn đúng thời điểm ngắm nhật thực trực tiếp. Muốn vậy, bạn cần biết quá trình nhật thực diễn ra như thế nào? Câu trả lời được giải đáp dưới đây:

Chọn thời điểm xem nhật thực phù hợp

Quá trình nhật thực diễn ra như thế nào? Khi nào thể nhìn mặt trời trực tiếp trong hiện tượng nhật thực:

• Khi Mặt Trăng di chuyển qua trước Mặt Trời, sẽ có một khoảnh khắc một số điểm sáng mạnh tỏa ra xung quanh rìa của Mặt Trăng. Hiện tượng này được gọi là Chuỗi hạt Baily, là các tia sáng từ Mặt Trời chiếu xuyên qua những thung lũng dọc theo đường chân trời của Mặt Trăng.

• Khi mặt trăng tiếp tục di chuyển, chuỗi hạt này thu nhỏ lại, đến khi chỉ còn lại 1 hạt như chiếc nhẫn kim cương khổng lồ. 

Hạt sáng trên rìa mặt trăng như chiếc nhẫn kim cương khổng lồ 

• Sau khi hạt sáng cuối cùng này biến mất, người xem có thể xem nhật thực an toàn trực tiếp bằng mắt. 

• Đến khi mặt trăng tiếp tục di chuyển, một hình lưỡi liềm sẽ bắt đầu lớn dần lên ở phía đối diện của nơi Chuỗi hạt Baily tỏa sáng lúc đầu. Đây là tầng khí quyển thấp của mặt trời lấp ló phía sau mặt trăng. Đây là lúc người nhìn cần đeo lại kính bảo hộ hay sử dụng phương pháp chiếu hình để bảo vệ mắt. 

Trên đây là cách xem nhật thực an toàn, cách bảo vệ mắt khi ngắm nhật thực. Mong rằng, những thông tin này sẽ mang đến những kiến thức hữu ích giúp bạn ứng dụng hiệu quả khi ngắm nhật thực. Để cập nhật những hiện tượng thiên văn thú vị, lịch nhật thực, nguyệt thực trong năm, hãy thường xuyên theo dõi thông tin thời tiết hàng ngày, mới nhất tại ThoiTiet24h.