Bão cát là gì? Những hậu quả đáng sợ mà bão bụi cát gây nên

Bão cát là gì? Đây là hiện tượng thời tiết cực đoan xảy ra khi gió mạnh cuốn theo cát và bụi bay vào không khí, tạo thành những cơn bão lớn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và sức khỏe con người. Trong bài viết dưới đây, ThoiTiet24h sẽ giúp bạn hiểu thêm về hiện tượng này và những tác hại cùng cách phòng tránh. Tìm hiểu ngay!

Bão cát là một hiện tượng nguy hiểm

Bão cát là gì?

Bão cát hay còn được gọi là bão bụi, là hiện tượng các đợt lốc xoáy, cơn gió lớn cuốn theo những lớp bụi và cát. Do chịu tác động mạnh mẽ của lực gió, nó có thể chôn vui mọi vật khi đi qua.

Bão cát là một hiện tượng khí tượng khá phổ biến và có khả năng gây ra thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.

Nó thường xảy ra từ tháng 6 đến tháng 9 tại các vùng sa mạc ở Trung đông, Tây nam Hoa Kỳ.

Bão bụi là gì?

Nguyên nhân hình thành bão cát

Nếu đã biết bão cát là gì thì đâu là nguyên nhân hình thành nên hiện tượng này?

Bão cát diễn ra nhiều nhất ở các quốc gia có khí hậu khô hạn và nhiều sa mạc. Lúc này, từ tình trạng nắng nóng tăng cao, độ ẩm ở mức cực thấp. Lượng hơi nước trong không khí không đủ để ngăn cản những hạt bụi bốc lên.

Khi những cơn gió lớn xuất hiện, chúng cộng hưởng với lượng cát và bụi có sẵn trên hoang mạc hình thành nên một cơn bão.

Ngoài ra, quá trình này còn có sự góp sức mạnh mẽ của những cơn lốc xoáy kéo dài, cuốn các lớp cát ở sa mạc đi mọi nơi, thậm chí vào trong các thành phố có đông dân cư. 

Cách nhận biết bão cát

Dấu hiệu bão cát sắp xảy ra

Khu vực chịu ảnh hưởng của bão cát thường bất ngờ tĩnh lặng trước khi bão đến. Gió cát át hẳn mọi âm thanh và khiến không khí trở nên ngột ngạt.

Một đám bụi nhỏ sẽ xuất hiện ở đường chân trời nhưng nó lớn dần với tốc độ chóng mặt, có thể lên tới 150-200 km/h. Cát bụi có thể bị cuốn lên cao tới 1,5 km.

Đọc thêm: Các cơn bão mạnh nhất trong lịch sử Việt Nam

Tác hại của bão cát với đời sống

Theo báo cáo của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), bão cát đã tác động đến khoảng 150 quốc gia và khu vực, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người, môi trường và nền kinh tế.

Bão cát ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe

WMO cho biết bão cát có thể gây ra “nhiều rủi ro  nghiêm trọng”. 

Những hạt bụi mịn có thể gây ra những vấn đề về sức khỏe như bệnh tim mạch, hen suyễn, đồng thời phát tán vi khuẩn, virus, thuốc trừ sâu và những chất độc hại khác.

WMO cho biết thêm rằng “Kích thước hạt bụi là yếu tố quyết định chính về nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khỏe con người”.

Những hạt bụi với đường kính nhỏ hơn 10 micromet có thể mắc kẹt trong miệng, mũi và đường hô hấp trên. Từ đó, gia tăng khả năng gây ra các bệnh hô hấp như viêm phổi và hen suyễn.

Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với người cao tuổi và những người đang gặp phải các vấn đề về tim và hô hấp.

Tác hại của bão cát đối với sức khỏe con người

Thomas Bourdrel, một nhà nghiên cứu X quang tại Đại học Strasbourg, thành viên của tập thể Khí hậu Y tế Hàng không, cho biết ngay cả khi các hạt cát ít độc hại hơn các hạt cát được tạo ra do quá trình đốt cháy thì:

“Mật độ cực lớn của chúng trong các cơn bão gây cũng đem đến tỷ lệ tử vong do tim-hô hấp, đặc biệt là ở những người dễ bị tổn thương nhất”.

Nhiệt độ hạt cát lên tới 50 độ C (cực nóng) khiến nhiều người ngất xỉu, hôn mê.

Bão cát gia tăng tình trạng tai nạn giao thông

Bão cát làm gia tăng nguy cơ tai nạn giao thông trên cả mặt đất và hàng không. 

Khi cát và bụi mịn bao phủ không khí, tầm nhìn bị giảm sút nghiêm trọng, khiến các phương tiện di chuyển khó khăn và dễ xảy ra va chạm, đặc biệt trên đường cao tốc.

Đối với ngành hàng không, bão cát có thể ảnh hưởng đến hệ thống định vị, làm gián đoạn các chuyến bay, thậm chí gây hư hỏng động cơ máy bay do cát xâm nhập vào bên trong.

Bão cát làm gia tăng tình trạng tai nạn giao thông

Bão cát phá hủy các công trình

Ngoài ra, bão cát còn gây thiệt hại lớn cho các công trình xây dựng. Gió mạnh mang theo hạt cát sắc nhọn có thể làm xói mòn bề mặt nhà cửa, phá hỏng cửa kính, mái nhà và ảnh hưởng đến hệ thống điện. 

Những công trình không được thiết kế để chống chịu bão cát có nguy cơ bị hư hỏng nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn về kinh tế và an toàn cho con người.

Bão cát làm hư hỏng các công trình xây dựng

Cách phòng tránh, ứng phó với bão cát

Để phòng tránh và ứng phó với bão cát, người dân cần theo dõi dự báo thời tiết để có biện pháp chuẩn bị kịp thời. Hãy truy cập ThoiTiet24h hàng ngày để cập nhật các thông tin thời tiết mới nhất.

Khi bão cát xảy ra, nên hạn chế ra ngoài, đóng chặt cửa sổ và che kín các khe hở để ngăn bụi xâm nhập vào nhà. 

Nếu buộc phải ra ngoài, cần đeo kính bảo hộ, khẩu trang chuyên dụng để bảo vệ mắt và hệ hô hấp. Còn nếu gặp bão cát bất chợt, bạn nên tìm kiếm tảng đá hoặc các vật dụng vững chắc để ẩn náu.

Biện pháp ứng phó với bão cát

Đối với các phương tiện giao thông, nên bật đèn pha, di chuyển chậm và giữ khoảng cách an toàn để tránh tai nạn do tầm nhìn kém. 

Ngoài ra, các công trình xây dựng ở khu vực dễ xảy ra bão cát cần sử dụng vật liệu chịu gió mạnh, gia cố cửa kính và lắp đặt hệ thống chắn bụi để giảm thiểu thiệt hại.

Đọc thêm: Bão mặt trời là gì?

Tạm kết

Tóm lại, bão cát là gì? Đây là hiện tượng thời tiết nguy hiểm có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, từ ô nhiễm không khí, gia tăng tai nạn giao thông đến thiệt hại cơ sở hạ tầng. Việc hiểu rõ nguyên nhân, tác hại và cách phòng tránh bão cát sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và bảo vệ sức khỏe con người.