Thủy triều đỏ là gì? Nguyên nhân xuất hiện thủy triều đỏ là gì?

Thủy triều là một hiện tượng quen thuộc với chúng ta, nhưng liệu bạn có biết về thủy triều đỏ? Thủy triều đỏ là gì? Cùng ThoiTiet24h tìm hiểu về hiện tượng này, bao gồm nguyên nhân, tác hại và những đợt thủy triều đỏ kinh hoàng trong lịch sử!

Hiện tượng thủy triều đỏ

Thủy triều đỏ là gì?

Thủy triều đỏ là hiện tượng nước biển có màu đỏ rực do tảo sản sinh với số lượng lớn ở các cửa sông, cửa biển.

Tùy thuộc vào loại tảo mà màu nước biển có thể thay đổi, có thể là màu đỏ xanh, tím, hồng,... Đó cũng là lý do xuất hiện các hiện tượng thủy triều đen, thủy triều xanh,...

Thủy triều đỏ cũng là một tên gọi khác của hiện tượng tảo Karenia brevis nở hoa độc hại. Đây là loại tảo thường nở từ tháng 9 đến tháng 1 tại vùng vịnh Mexico (Mỹ).

Hiện tượng thủy triều đỏ là gì?

Hiện tượng thủy triều đỏ có thể dễ dàng được nhận ra khi nước biển có chất “dinh dính” và mùi hôi tanh nồng nặc.

Thực chất đây là những thực vật phù du, tảo biển, sinh vật nguyên sinh đơn bào,.... tạo ra những đám dày đặc và chứa sắc tố quang hợp khác nhau, khiến nước biển bị mất màu xanh vốn có.

Nguyên nhân hình thành thủy triều đỏ

Nhiều yếu tố có thể gây ra hiện tượng thủy triều đỏ, nhưng dưới đây là các nguyên nhân chính:

Lý do hình thành hiện tượng thủy triều đỏ

• Lượng bụi giàu sắt từ các vùng sa mạc rộng lớn như sa mạc Sahara – nơi có biến đổi khí hậu ở quy mô lớn. Các luồng gió lớn đem theo bụi sắt xuống biển tạo ra độ phèn cho nước, khiến nước chuyển sang màu đỏ vàng.

• Hàm lượng oxy trong nước bị giảm nhanh nếu nhiệt độ tăng cao đột ngột, điều kiện dinh dưỡng trong môi trường tăng đột biến hoặc sự trao đổi nước kém.

• Các loại tảo không có độc tố và có độc tố sinh trưởng và phát triển đồng loạt cũng khiến màu sắc của nước biển bị thay đổi.

Thủy triều đỏ diễn ra trong bao lâu?

“Thủy triều đỏ là gì và có kéo dài không” là câu hỏi được nhiều người quan tâm. Trên thực tế hiện tượng này thường kéo dài trong khoảng 1 tuần đến vài tuần, thậm chí có thể là vài tháng hoặc 1 năm.

Thủy triều đỏ diễn ra trong bao lâu?

Thời gian hiện tượng này xảy ra phụ thuộc vào các điều kiện tự nhiên như các chất dinh dưỡng, ánh sáng mặt trời, hướng gió, dòng chảy trong quá trình tảo nở hoa.

Thủy triều đỏ thường diễn ra gần cửa sông, bờ biển, nhưng cũng có thể xảy ra cách bờ từ 16 - 64km.

Tác hại và các biện pháp phòng tránh thủy triều đỏ

Thủy triều đỏ không chỉ là một hiện tượng thiên nhiên kỳ thú mà còn là một vấn đề môi trường đáng lo ngại. Cùng tìm hiểu những nguy hiểm tiềm ẩn phía sau hiện tượng này.

Tác hại của thủy triều đỏ

Hiện tượng thủy triều đỏ gây ra những ảnh hưởng tiêu cực tới con người, kinh tế và đặc biệt là môi trường.

Ảnh hưởng đến con người

Tác hại đối với sức khỏe con người

Thủy triều đỏ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Một số loài tảo nở hoa trong hiện tượng này tiết ra độc tố có thể gây ngộ độc khi con người tiêu thụ hải sản nhiễm độc.

Ví dụ như tảo Karenia Brevis có chứa độc tố dễ khiến bạn bị hắt hơi, ho, chảy nước mắt và dị ứng mắt.

Ngoài ra, việc hít phải không khí chứa độc tố từ tảo cũng có thể gây kích ứng mắt, khó thở và ảnh hưởng đến hệ hô hấp.

Ảnh hưởng đến kinh tế

Về kinh tế, thủy triều đỏ tác động tiêu cực đến ngành thủy sản và du lịch biển. 

Khi nước biển bị nhiễm độc, ngư dân phải đối mặt với tình trạng cá chết hàng loạt, làm giảm sản lượng đánh bắt và nuôi trồng thủy sản. 

Đồng thời, du lịch ven biển cũng bị ảnh hưởng do nước biển đổi màu và có mùi hôi, khiến du khách e ngại, làm giảm doanh thu của các dịch vụ du lịch.

Việc dọn dẹp tàn dư của hiện tượng thủy triều đỏ cũng tốn không ít chi phí.

Ảnh hưởng đến môi trường

Thủy triều đỏ ảnh hưởng xấu đến môi trường

Thủy triều đỏ gây mất cân bằng hệ sinh thái biển. Khi tảo phát triển quá mức, chúng làm giảm lượng oxy trong nước, khiến nhiều sinh vật biển chết ngạt và làm ảnh hưởng đến môi trường xung quanh. 

Không những vậy, khi tảo phân hủy, chúng tạo ra khí độc, làm ô nhiễm nước biển và gây ra những hậu quả lâu dài đối với hệ sinh thái ven biển.

Biện pháp phòng tránh thủy triều đỏ

Thủy triều đỏ gây ra nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe con người, kinh tế và môi trường. Để hạn chế hiện tượng này, cần thực hiện các biện pháp sau:

Ứng phó với thủy triều đỏ

• Kiểm soát ô nhiễm môi trường: Giảm thiểu chất thải giàu dinh dưỡng như phân bón, nước thải công nghiệp và sinh hoạt đổ ra biển.

• Giám sát và cảnh báo sớm: Theo dõi chất lượng nước biển, phát hiện sớm sự bùng phát của tảo độc để có biện pháp xử lý kịp thời.

• Hạn chế khai thác và tiêu thụ hải sản nhiễm độc: Kiểm tra nguồn gốc hải sản trước khi tiêu thụ, đặc biệt trong thời gian xảy ra thủy triều đỏ.

• Nâng cao nhận thức cộng đồng: Tuyên truyền về tác hại của thủy triều đỏ và khuyến khích các hoạt động bảo vệ môi trường biển.

Ở Việt Nam có thủy triều đỏ không?

Hiện tượng thủy triều đỏ xảy ra ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

Chẳng hạn như vào tháng 6 và 7 năm 2014, nước biển ở bãi Mũi Né - Hòn Rơm (Bình Thuận) đột ngột chuyển sang màu đỏ, khiến cá chết hàng loạt.

Thủy triều đỏ ở khu vực Bình Thuận

Vào tháng 6 năm 2024, trên địa bàn xã Thổ Châu (Thành phố Phú Quốc) cũng ghi nhận hiện tượng nước biển màu đỏ tại khu vực bãi Mun. Diện tích khu vực nước biển màu đỏ lên đến gần 1.000m2.

Người dân địa phương cho biết ở khu vực này đã xuất hiện nhiều loài cá nhỏ chết đột ngột, xác dạt lên bờ chỉ sau thời gian ngắn thủy triều đỏ xuất hiện.

Những đợt thủy triều đỏ kinh hoàng trong lịch sử

Thủy triều đỏ đã gây ra nhiều thảm họa nghiêm trọng trong lịch sử, ảnh hưởng đến sức khỏe con người, kinh tế và môi trường. Dưới đây là một số đợt thủy triều đỏ kinh hoàng từng xảy ra:

• Thủy triều đỏ tại British Columbia, Canada năm 1793: Đây có lẽ là hiện tượng thủy triều đỏ đầu tiên được ghi nhận. Khi đó, các thuyền viên đã ăn trai bị nhiễm tảo độc bắt được gần bờ và sau đó trải qua triệu chứng tê liệt, chóng mặt; một người đã tử vong do ngộ độc.

• Thủy triều đỏ xảy ra năm 1947 tại Florida, Hoa Kỳ: Một đợt thủy triều đỏ kéo dài đã giết chết hàng triệu cá và gây ra nhiều vấn đề hô hấp cho cư dân địa phương.

Thảm họa thủy triều đỏ

• Thảm họa thủy triều đỏ ở Hong Kong năm 1998: Xuất hiện từ tháng 3 đến tháng 4, hiện tượng này gây thiệt hại lớn cho ngành nuôi trồng thủy sản, với hơn 80% dự trữ cá bị hủy hoại.

• Thủy triều đỏ tại Florida, Mỹ năm 2005: Đợt tảo nở hoa này khiến ngành công nghiệp hải sản có vỏ của New England bị phá sản, gây thiệt hại lớn và cần đến 5 triệu USD từ quỹ hỗ trợ khắc phục thảm họa liên bang.

• Thảm họa thủy triều đỏ năm 2014 ở Florida: Một đợt thủy triều đỏ khổng lồ đã xảy ra ở Florida vào tháng 8 với độ dài 145km và rộng 96km. Đây cũng là thảm họa với diện tích rộng nhất từng được ghi nhận.

Tạm kết

Thủy triều đỏ là gì? Đây là hiện tượng tảo biển phát triển quá mức, gây hại cho sinh vật biển, con người và môi trường. Việc kiểm soát ô nhiễm môi trường, theo dõi chất lượng nước và hạn chế tiêu thụ hải sản nhiễm độc là những biện pháp quan trọng để giảm thiểu tác động. Nâng cao nhận thức cộng đồng sẽ góp phần bảo vệ môi trường biển và ngăn chặn hậu quả do thủy triều đỏ gây ra.