Tác hại của lũ lụt là gì? Cách ứng phó với lũ lụt hiệu quả cần biết

Tác hại của lũ lụt không chỉ dừng lại ở thiệt hại về tài sản mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống con người và môi trường. Những cơn lũ lớn có thể cuốn trôi nhà cửa, phá hủy mùa màng, gây ô nhiễm nguồn nước và làm gia tăng nguy cơ dịch bệnh.

Hậu quả do lũ lụt gây ra

Tác hại của lũ lụt

Lũ lụt là gì? Đây là hiện tượng nước dâng cao và làm ngập một khu vực do bão, mưa lớn, triều cường, vỡ đê,... 

Hiểu rõ tác hại của lũ lụt giúp chúng ta nâng cao ý thức phòng tránh và giảm thiểu hậu quả do thiên tai này gây ra.

Đe dọa tính mạng con người

Lũ lụt là một trong những thảm họa thiên nhiên có thể cướp đi sinh mạng con người trong chớp mắt. 

Dòng nước chảy xiết, sạt lở đất hay ngập úng nghiêm trọng có thể khiến nhiều người mất tích, bị thương hoặc thậm chí tử vong. Đặc biệt, trẻ em, người già và người khuyết tật là những đối tượng dễ bị tổn thương nhất. 

Lũ lụt đe dọa đến tính mạng con người

Chẳng hạn như cơn bão Yagi (bão số 3) đổ bộ vào nước ta năm 2024 đã khiến cho hơn 350 người chết và mất tích, cùng hơn 2.000 người bị thương.

Đợt mưa lũ lịch sử năm 2015 với lượng nước đổ xuống lớn nhất trong vòng 40 năm cũng đã khiến 17 người chết, 6 người mất tích cùng nhiều khu dân cư bị nhấn chìm.

Thiệt hại tài sản

Không chỉ gây nguy hiểm đến tính mạng, lũ lụt còn tàn phá nghiêm trọng nhà cửa, công trình xây dựng và cơ sở hạ tầng. 

Trận lụt lịch sử năm 1999 kéo dài 1 tuần đã nhấn chìm nhiều huyện và thị xã 10 tỉnh thành miền Trung nước ta, gây thiệt hại về tài sản lên tới gần 3.800 tỷ đồng.

Lũ lụt gây thiệt hại nghiêm trọng về tài sản

Nước lũ có thể cuốn trôi đồ đạc, làm sập nhà, hư hỏng đường xá, cầu cống và hệ thống điện nước. Thiệt hại tài sản do lũ gây ra thường rất lớn, ảnh hưởng lâu dài đến đời sống người dân. 

Sau lũ, nhiều hộ gia đình rơi vào cảnh trắng tay, phải mất nhiều năm để phục hồi và tái thiết cuộc sống.

Ô nhiễm môi trường

Lũ lụt mang theo bùn đất, rác thải, hóa chất và thậm chí cả chất thải sinh hoạt, làm ô nhiễm nguồn nước và đất đai. Khi nước rút, bùn lầy và rác tích tụ gây hôi thối, tạo điều kiện cho vi khuẩn, côn trùng phát triển. 

Nhiều vùng bị lũ quét còn phải đối mặt với tình trạng sạt lở đất, mất rừng, làm suy giảm hệ sinh thái nghiêm trọng. 

Ô nhiễm môi trường sau lũ do tác hại của lũ lụt không chỉ ảnh hưởng đến con người mà còn tác động tiêu cực đến động vật, thực vật và nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Lũ lụt gây ô nhiễm môi trường

Nguy cơ bùng phát bệnh dịch

Sau lũ lụt, điều kiện vệ sinh kém, nguồn nước bị ô nhiễm và môi trường ẩm ướt là những yếu tố thuận lợi để dịch bệnh bùng phát. 

Theo Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO), nước lụt mang nhiều mầm bệnh nguy hiểm.

Các bệnh truyền nhiễm như tiêu chảy, tả, sốt xuất huyết, viêm da hay các bệnh về đường hô hấp thường gia tăng nhanh chóng. Đặc biệt, muỗi sinh sôi mạnh trong vùng nước tù đọng, làm tăng nguy cơ lây lan sốt rét và sốt xuất huyết. 

Nếu không có biện pháp kiểm soát kịp thời, dịch bệnh có thể lan rộng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng.

Lũ lụt gây rủi ro về sức khỏe

Ảnh hưởng tới kinh tế, sản xuất

Tác hại của lũ lụt còn bao gồm thiệt hại lớn đến nền kinh tế, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp và thương mại. 

Cánh đồng bị ngập úng khiến cây trồng hư hại, gia súc, gia cầm chết hàng loạt, làm giảm sản lượng nông sản. Các nhà máy, xí nghiệp phải tạm ngừng hoạt động do mất điện, hư hỏng máy móc, gián đoạn chuỗi cung ứng. 

Ngoài ra, giao thông bị tê liệt cũng làm đình trệ hoạt động buôn bán, khiến nền kinh tế địa phương gặp nhiều khó khăn trong quá trình phục hồi sau lũ.

Lũ lụt ảnh hưởng đến kinh tế và sản xuất

Cách ứng phó với lũ lụt hiệu quả

Để giảm thiểu tác hại của lũ lụt, mỗi cá nhân và cộng đồng cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng chống và khắc phục hậu quả sau lũ.

Biện pháp phòng chống lũ lụt

Trước hết, chính quyền địa phương nên xây dựng hệ thống đê điều, kênh thoát nước và rừng phòng hộ nhằm hạn chế ngập lụt. 

Mỗi người dân cần cập nhật thông tin thời tiết tại các trang thông tin truyền thông hoặc cái website dự báo thời tiết như ThoiTiet24h, chuẩn bị sẵn lương thực, nước uống, thuốc men và sơ tán kịp thời khi có cảnh báo lũ. 

Ngoài ra, việc nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, trồng cây xanh cũng giúp hạn chế tác động của lũ lụt.

Người dân cần chủ động phòng chống lũ lụt

Khắc phục hậu quả sau lũ

Sau khi nước rút, việc dọn dẹp nhà cửa, đường sá và tái thiết cơ sở hạ tầng là ưu tiên hàng đầu. 

Xử lý môi trường sau lũ là rất quan trọng để ngăn chặn ô nhiễm và dịch bệnh. Người dân cần vệ sinh nguồn nước, thu gom rác thải và khử trùng khu vực sinh sống. 

Đồng thời, việc phòng dịch bệnh như tiêu diệt muỗi, xử lý nước uống và bảo đảm an toàn thực phẩm cần được thực hiện nghiêm ngặt.

Để biết thêm chi tiết về cách xử lý môi trường và phòng dịch bệnh, hãy tham khảo bài viết “Cách khắc phục lũ lụt.”

Khắc phục hậu quả sau lũ

Tạm kết

Việc hiểu rõ tác hại của lũ lụt giúp chúng ta chủ động hơn trong công tác phòng chống và khắc phục hậu quả sau thiên tai. Bằng cách nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, tuân thủ các biện pháp phòng tránh và có kế hoạch ứng phó kịp thời, chúng ta có thể giảm thiểu thiệt hại do lũ lụt gây ra.