6 cách xác định hướng gió chính xác bằng công nghệ & thủ công

Việc biết cách xác định hướng gió đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực như hàng hải, hàng không, nông nghiệp và xây dựng. Hiện nay, có nhiều phương pháp để xác định hướng gió, từ công nghệ hiện đại như cảm biến điện tử đến các cách thủ công như quan sát cờ, cây cối hoặc môi trường xung quanh. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết!

Làm thế nào để xác định hướng gió thổi?

Hướng gió là gì?

Hiểu một cách đơn giản, hướng gió là hướng mà nó bắt nguồn. Còn trên thực tế, hướng gió là phương hướng mà gió di chuyển từ nói có áp suất cao đến nơi có áp suất thấp hơn. 

Tên của hướng gió được xác định dựa vào hướng gió thổi đến. Ví dụ, gió Tây Nam là gió thổi từ phía Tây Nam.

Khái niệm hướng gió

Phương hướng của gió thường được đo theo chiều kim đồng hồ từ điểm la bàn chính. Vì thế:

• Gió thổi từ phía Bắc có hướng gió là 0°

• Gió thổi từ phía Đông có hướng gió 90°

• Gió thổi từ phía Nam có hướng gió 180°

• Gió thổi từ phía Tây có hướng gió 270°

Nhìn chung thì hướng gió được thể hiện theo đơn vị từ 0° đến 360°, nhưng cũng có thể được biểu thị thay thế từ -180° đến 180°.

Đọc thêm: Năng lượng gió là gì?

Một số hướng gió chính ở Việt Nam

Trước khi tìm hiểu một số cách xác định hướng gió, bạn cần biết các hướng gió phổ biến ở Việt Nam.

Gió Tây ôn đới

Sở dĩ tên gọi này xuất phát do hướng gió thổi là Tây Bắc hoặc Tây Nam tùy vào bán cầu. Đây là ngọn gió thổi từ khu vực áp cao cận nhiệt đới tới khu áp thấp ôn đới.

Gió Tây ôn đới xuất hiện quanh năm, có thể mang theo mưa nhỏ, mưa phùn và độ ẩm cao tại những nơi nó thổi qua.

Gió mậu dịch

Một số hướng gió chính ở Việt Nam

Hướng chính của gió mậu dịch (hay còn gọi là gió tín phong) là hướng Đông Nam hoặc Đông Bắc tùy theo bán cầu. Loại gió này có khả năng di chuyển từ nơi áp cao cận nhiệt đới về đến gần đường xích đạo.

Giống như gió tây ôn đới, gió mậu dịch thổi quanh năm với hướng gió không thay đổi.

Gió mùa

Gió mùa thường xuất hiện vào thời điểm giao thoa giữa các mùa ở nước ta. Nó thường thổi ở các khu vực có khí hậu nhiệt đới như Đông Phi, nam Á, Đông Nam Hoa Kỳ,...

Hướng gió sẽ thay đổi hoàn toàn giữa hai mùa.

Cách xác định hướng gió thổi

Dưới đây là 6 phương pháp giúp bạn nhanh chóng và dễ dàng xác định hướng gió.

Dùng cảm biến đo gió

Cảm biến đo gió (wind sensor) là thiết bị chuyên dụng dùng để xác định hướng và tốc độ gió. 

Thiết bị này hoạt động dựa trên nguyên lý đo sự thay đổi áp suất hoặc sử dụng cảm biến siêu âm để phân tích dòng khí chuyển động. 

Xác định hướng gió bằng cảm biến đo gió

Ưu điểm của phương pháp này là độ chính xác cao, đo được cả hướng và tốc độ trong thời gian thực. 

Nó rất phù hợp cho nghiên cứu khí tượng, nông nghiệp công nghệ cao hoặc lắp đặt hệ thống năng lượng gió. 

Tuy nhiên, chi phí đầu tư tương đối cao và cần nguồn điện để hoạt động, nên không thích hợp trong một số điều kiện ngoài trời khắc nghiệt hoặc khu vực thiếu điện.

Dùng cờ hoặc vải bay

Sử dụng cờ hoặc mảnh vải nhẹ là cách xác định hướng gió thủ công đơn giản và trực quan để xác định hướng gió. 

Khi gió thổi, vải sẽ bay theo chiều ngược lại với hướng gió đến. Ví dụ, nếu vải bay về phía nam thì gió đang thổi từ phía bắc. 

Sử dụng cờ hoặc vải bay

Phương pháp này dễ thực hiện, không tốn chi phí và có thể áp dụng ngay tại chỗ. 

Mặc dù vậy, nó chỉ cho kết quả tương đối và không đo được tốc độ gió. Cách này phù hợp với các hoạt động ngoài trời như cắm trại, nông nghiệp hoặc thể thao như thả diều, nhảy dù.

Dùng nhúm cỏ hoặc nắm cát

Cách xác định hướng gió này được người dân, đặc biệt là nông dân hoặc người đi rừng hoặc biển thường xuyên sử dụng. 

Bạn chỉ cần thả nhẹ một nhúm cỏ khô, cát hoặc bụi lên không trung và quan sát hướng rơi của chúng để xác định hướng gió. 

Dùng nhúm cỏ hoặc nắm cát

Phương pháp này có ưu điểm là cực kỳ đơn giản, không cần thiết bị hỗ trợ, thích hợp khi di chuyển hoặc ở những nơi không có công cụ đo đạc. 

Ngược lại, nhược điểm là dễ bị sai lệch nếu gió quá nhẹ hoặc có luồng gió nhiễu tại chỗ, đồng thời không phù hợp khi cần đo lường chính xác.

Dùng kỹ thuật ngón tay

Phương pháp này thường được sử dụng trong quân đội hoặc các hoạt động sinh tồn. 

Bạn đưa một ngón tay lên không trung (thường là ngón trỏ) để cảm nhận sự chênh lệch nhiệt độ do gió làm bay hơi độ ẩm trên da. Mặt ngón tay nào mát hơn thì gió thổi từ hướng đó tới. 

Dùng kỹ thuật ngón tay để xác định hướng gió

Cách này nhanh, không cần thiết bị hỗ trợ, nhưng chỉ hiệu quả khi có gió nhẹ và độ ẩm không khí đủ cao. 

Nhược điểm là chỉ mang tính ước lượng, không chính xác tuyệt đối và không đo được tốc độ gió.

Quan sát cây cối và môi trường xung quanh

Một cách xác định hướng gió khác đó là quan sát các hiện tượng tự nhiên như cây nghiêng, khói bay, sóng nước hay chuyển động của lá rơi. Nếu khói bay về hướng đông thì gió đang thổi từ tây sang. 

Quan sát cây cối và môi trường xung quanh

Ưu điểm của phương pháp này là dễ áp dụng, không cần thiết bị hỗ trợ và có thể sử dụng trong nhiều tình huống thực tế. 

Tuy nhiên, phương pháp này chỉ phù hợp với gió có cường độ nhất định và môi trường không bị nhiều yếu tố tác động như công trình chắn gió, dòng khí nhân tạo (máy quạt, xe cộ…).

Dùng thiết bị đo hướng gió kỹ thuật số

Thiết bị đo hướng gió kỹ thuật số là công cụ hiện đại cho phép xác định chính xác hướng và tốc độ gió theo thời gian thực. 

Các thiết bị này thường có màn hình hiển thị, kết nối không dây và cảm biến tự động, rất phù hợp trong ngành khí tượng, xây dựng, hàng hải và năng lượng tái tạo.

Dùng thiết bị đo hướng gió kỹ thuật số

Không những vậy, nó có độ chính xác cao, dễ đọc kết quả và tích hợp dữ liệu vào hệ thống quản lý. 

Nhược điểm là giá thành của các thiết bị này khá cao và cần nguồn điện hoặc pin để vận hành, nên không phải lúc nào cũng phù hợp với nhu cầu sử dụng cá nhân hoặc ngắn hạn.

Đọc thêm: Gió mùa mùa hạ

Tạm kết

Dù sử dụng cách xác định hướng gió thủ công hay thiết bị hiện đại, mỗi cách đều có ưu và nhược điểm riêng, phù hợp với từng điều kiện cụ thể. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã lựa chọn được phương pháp phù hợp để ứng dụng hiệu quả trong thực tế.