Độ ẩm tuyệt đối là gì? Công thức tính và những điều bạn chưa biết

Độ ẩm tuyệt đối là một trong những chỉ số quan trọng để đo lường lượng hơi nước trong không khí, giúp đánh giá chính xác điều kiện thời tiết và môi trường. Bài viết này sẽ giải thích chi tiết về loại độ ẩm này, công thức tính ra sao và ảnh hưởng của nó đến đời sống.

Độ ẩm tuyệt đối của không khí là gì?

Độ ẩm tuyệt đối là gì?

Độ ẩm không khí tuyệt đối là một dạng độ ẩm không khí dùng để chỉ lượng hơi nước có trong một thể tích hỗn hợp dạng khí nhất định.

Nó được xác định bằng đơn vị đo gam trên mét khối g/m3.

Tuy nhiên, lưu ý rằng độ ẩm tuyệt đối luôn thay đổi khi áp suất trong không khí cũng thay đổi. Đó cũng là lý do việc đo độ ẩm không khí tuyệt đối không thể bao quát hết sự thay đổi thất thường này.

Đơn vị độ ẩm tuyệt đối là gam trên mét khối

Cách đo độ ẩm tuyệt đối

Nếu tất cả nước trong một 1m3 không khí được cô đọng lại trong một vật chứa, ta có thể đem cân vật chứa đó để tính độ ẩm tuyệt đối.

Nó được xác định bằng tỉ số giữa khối lượng hơi nước trên thể tích của một hỗn hợp không khí nào đó.

Công thức tính độ ẩm tuyệt đối như sau:

Các loại độ ẩm khác

Ngoài độ ẩm tuyệt đối, có nhiều loại độ ẩm khác nhau giúp đo lường lượng hơi nước trong không khí, mỗi loại có đặc điểm và cách tính riêng:

Độ ẩm tương đối

Là tỷ lệ phần trăm giữa áp suất hơi nước hiện tại trong không khí và áp suất hơi nước bão hòa ở cùng nhiệt độ. 

Độ ẩm tương đối là đơn vị phổ biến nhất, thường được sử dụng trong dự báo thời tiết và kiểm soát môi trường trong nhà.​

Điểm sương

Khái niệm điểm sương

Là điểm có nhiệt độ mà tại đó độ ẩm tương đối của không khí đạt mức tuyệt đối là 100%. Khi điểm sương thấp hơn điểm đóng băng sẽ được gọi là điểm băng giá.

Điểm sương thường được sử dụng trong các ứng dụng liên quan đến hệ thống điều hòa không khí và khí tượng học.​

Độ ẩm cực đại

Là độ ẩm tuyệt đối của không khí chứa hơi nước bão hòa, giá trị của nó tăng theo nhiệt độ và được tính bằng khối lượng riêng của hơi nước bão hòa (đơn vị g/m3).

Giá trị của độ ẩm không khí cực đại bằng với khối lượng riêng của hơi nước bão hòa và tăng khi nhiệt độ cũng tăng.

Độ ẩm tỉ đối

Là tỉ số phần trăm giữa độ ẩm tuyệt đối và độ ẩm cực đại của không khí ở cùng một mức nhiệt độ.

Ngoài ra, độ ẩm tỉ đối có thể được tính dựa vào tỉ số phần trăm giữa áp suất riêng của hơi nước và áp suất của hơi nước bão hòa trong không khí tại cùng một nhiệt độ.

Ảnh hưởng của độ ẩm không khí ra sao?

Độ ẩm trong không khí đóng vai trò quan trọng đối với cuộc sống con người về cả mặt tích cực và tiêu cực.

Những ảnh hưởng của độ ẩm không khí

• Đối với sức khỏe: Độ ẩm quá thấp gây khô da, kích ứng hô hấp, trong khi độ ẩm cao tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm mốc phát triển, làm tăng nguy cơ mắc bệnh. (Đọc thêm: Độ ẩm trong phòng bao nhiêu là tốt?)

• Đối với đời sống: Độ ẩm cao khiến sàn nhà ẩm ướt, quần áo lâu khô, đồ dùng dễ hư hỏng; độ ẩm thấp làm đồ gỗ, giấy tờ nứt nẻ.

• Đối với thời tiết: Độ ẩm cao dễ gây mưa, sương mù; độ ẩm thấp đi kèm thời tiết hanh khô, dễ phát sinh cháy rừng.

• Đối với sản xuất và công nghiệp: Một số ngành như dệt may, thực phẩm, điện tử yêu cầu kiểm soát độ ẩm nghiêm ngặt để đảm bảo chất lượng sản phẩm.

• Đối với nông nghiệp: Độ ẩm ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây trồng, vật nuôi; độ ẩm cao gây nấm bệnh, độ ẩm thấp làm đất khô cằn.

Dụng cụ đo độ ẩm không khí

Để đo độ ẩm không khí chính xác, có nhiều loại thiết bị chuyên dụng. Mỗi loại thiết bị có ưu điểm riêng, vậy nên bạn có thể lựa chọn tùy vào nhu cầu sử dụng của bản thân và gia đình.

Dụng cụ đo độ ẩm trong không khí

• Ẩm kế cơ học: Sử dụng tóc hoặc lò xo kim loại để đo độ ẩm dựa trên sự co giãn khi tiếp xúc với hơi nước.

• Ẩm kế điện tử: Hoạt động dựa trên cảm biến điện dung hoặc điện trở, cho kết quả nhanh và chính xác, thường được tích hợp trong các thiết bị thông minh.

• Ẩm kế điểm sương: Xác định độ ẩm bằng cách làm lạnh bề mặt đến khi hơi nước ngưng tụ, thường dùng trong nghiên cứu khí tượng.

• Nhiệt ẩm kế: Kết hợp đo cả nhiệt độ và độ ẩm, phổ biến trong gia đình, văn phòng và nhà kính.

Tạm kết

Độ ẩm tuyệt đối là một chỉ số quan trọng giúp đánh giá chính xác lượng hơi nước trong không khí, ảnh hưởng trực tiếp đến thời tiết, môi trường sống và nhiều lĩnh vực khác. Để kiểm soát độ ẩm phù hợp, hãy sử dụng các thiết bị đo lường chính xác và áp dụng các biện pháp điều chỉnh khi cần thiết.