Gió Bấc là gì? Nguồn gốc của câu nói “mưa phùn gió bấc” là gì?

Gió bấc là gì? Câu nói “mưa phùn gió bấc” gợi lên hình ảnh những ngày đông lạnh giá, đặc trưng của miền Bắc Việt Nam. Gió bấc là loại gió mùa thổi từ phía bắc hoặc đông bắc, mang theo không khí lạnh, khô, đôi khi kèm theo mưa phùn. Vậy loại gió này hình thành như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu!

Gió bấc là gì?

Gió bấc là gì?

Gió bấc là cách gọi dân gian của gió đông bắc, hình thành do hiện tượng đọc lái từ "gió đông bắc" thành "gió đông bấc" rồi rút gọn thành "gió bấc".

Đây là loại gió mùa thổi từ phía bắc hoặc đông bắc, thường xuất hiện vào mùa đông, mang theo không khí lạnh và khô, đôi khi kèm theo mưa phùn, đặc biệt ảnh hưởng rõ rệt đến thời tiết miền Bắc Việt Nam.

Gió bấc hay còn gọi là gió mùa Đông Bắc

Ngoài ra, từ “gió bấc” cũng được nhắc đến nhiều trong dân gian khi nói về các hiện tượng thời tiết mùa đông hay gió mùa Đông Bắc:

“Đầu năm gió to, cuối năm gió bấc” (tục ngữ)

“Gió Bấc thì hanh, gió nồm thì ẩm” (tục ngữ)

“Mùa đông mưa dầm gió bấc” (tục ngữ)

Đọc thêm: Gió mùa mùa đông

Đặc điểm thời tiết mùa gió Bấc ở Việt Nam

Dưới đây là đặc điểm thời tiết theo từng vùng trong mùa gió bấc:

Thời tiết miền Bắc mùa gió Bấc

Vào mùa gió bấc, miền Bắc Việt Nam thường trải qua thời tiết lạnh và khô. Nhiệt độ giảm đáng kể, đặc biệt ở vùng núi cao có thể xuất hiện rét đậm, rét hại.

Sáng sớm và đêm thường có mưa nhỏ, mưa phùn kèm theo sương mù, gây ra hiện tượng nồm ẩm, độ ẩm không khí cao. Gió đông bắc thổi mạnh, mang theo không khí lạnh từ lục địa châu Á xuống. 

Mùa đông ở miền Bắc khá lạnh, nhiệt độ dao động từ 5 - 10°C kèm theo gió bấc. Trong khi đó, mùa hè nóng và ẩm ướt, nhiều mưa với nhiệt độ trung bình khoảng 35°C

Gió mùa đông bắc ở miền Bắc

Thời tiết miền Trung và Tây Nguyên mùa gió Bấc

Khu vực Bắc Trung Bộ chịu ảnh hưởng trực tiếp của gió bấc, dẫn đến thời tiết lạnh và có mưa nhỏ rải rác, đặc biệt vào sáng sớm và đêm. Nhiệt độ dao động từ 17 - 24°C, trời rét vào đêm và sáng sớm. 

Phía Nam Trung Bộ và Tây Nguyên ít chịu ảnh hưởng hơn, thời tiết chủ yếu khô ráo, ngày nắng với nhiệt độ từ 22 - 31°C. Gió đông bắc thổi nhẹ, mang lại cảm giác mát mẻ vào ban đêm.

Đọc thêm: Gió tây ôn đới là gì?

Thời tiết miền Nam mùa gió Bấc

Gió bấc là gì và có đặc điểm như thế nào? Miền Nam Việt Nam hầu như không chịu ảnh hưởng của gió bấc. 

Thời tiết trong giai đoạn này thường khô ráo, trời nắng với nhiệt độ dao động từ 23 - 33°C. Đôi khi có thể xuất hiện mưa rào nhẹ vào buổi tối, nhưng không đáng kể.

Gió đông bắc thổi nhẹ, mang lại không khí mát mẻ vào ban đêm. 

Miền Nam hầu như không chịu ảnh hưởng của gió bấc

Vì sao lại nói “mưa phùn gió bấc”? 

Cụm từ "mưa phùn gió bấc" là cách nói dân gian ở miền Bắc Việt Nam để miêu tả kiểu thời tiết đặc trưng vào mùa đông.

Thời tiết này thường đi kèm với không khí lạnh và là nét đặc trưng của gió mùa Đông Bắc. Để hiểu vì sao người ta lại nói "mưa phùn gió bấc," ta có thể xem xét ý nghĩa của hai thành phần này:

• Mưa phùn: Là loại mưa nhẹ, hạt mưa nhỏ, mịn và không nặng hạt như mưa rào. Mưa phùn thường xuất hiện vào mùa đông và đầu xuân, thường kéo dài liên tục trong nhiều ngày, khiến không khí ẩm ướt và lạnh lẽo. Mưa phùn là kết quả của các đợt gió mùa đông bắc, khi độ ẩm trong không khí cao, gây ra hiện tượng ngưng tụ và tạo mưa mịn.

Mưa phùn gió bấc

• Gió bấc: Là tên gọi gió mùa đông bắc thổi từ phía Bắc xuống. Gió này mang theo không khí lạnh từ vùng cực và lục địa châu Á về, gây ra rét buốt ở miền Bắc Việt Nam. Khi gió bấc thổi kết hợp với mưa phùn, thời tiết trở nên lạnh giá và ẩm ướt, tạo cảm giác u ám.

Cụm từ "mưa phùn gió bấc" vì vậy không chỉ là một câu miêu tả thời tiết mà còn chứa đựng cảm giác buồn bã, cô đơn và thậm chí là u sầu trong văn hóa người Việt, đặc biệt khi nói về những ngày đông lạnh lẽo.

Tạm kết

Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ gió bấc là gì, nguyên nhân hình thành và tác động của nó đến thời tiết Việt Nam. Đây là hiện tượng thời tiết đặc trưng vào mùa đông, đặc biệt ở miền Bắc, với đặc điểm lạnh và khô, đôi khi kèm theo mưa phùn. Để cập nhật thông tin chi tiết về gió bấc và tình hình thời tiết mới nhất, đừng quên theo dõi ThoiTiet24h!