Không khí là gì? Bảo vệ sức khỏe trước bầu khí quyển độc hại

Không khí là gì mà lại đóng vai trò quan trọng đến vậy trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta? Dù không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không khí lại là yếu tố thiết yếu cho sự tồn tại của con người, động vật và thực vật. Tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm không khí đang diễn ra ngày càng nghiêm trọng. Tìm hiểu thêm trong bài viết dưới đây!

Giải thích không khí là gì

Không khí là gì?

Không khí là lượng chất khí luôn bao quanh chúng ta, không có mùi, không màu và không vị. Càng lên cao không khí càng loãng.

Không khí có mặt ở mọi nơi, mọi ngóc ngách và là yếu tố quyết định sự sống của con người và toàn bộ sinh vật trên Trái Đất. 

Còn khí quyển được dùng để chỉ lượng không khí ở quy mô lớn, bao quanh toàn cầu. Lớp khí quyển giúp ngăn chặn các tia bức xạ từ Mặt Trời xuống Trái Đất.

Không khí có ở khắp mọi nơi

Thành phần chính của không khí là gì?

Các thành phần của không khí được chia thành 3 loại chính là thành phần cố định, không cố định và thành phần có thể thay đổi.

Thành phần cố định

Đây là thành phần chính của không khí, bao gồm Nitơ (78,09%), oxy (20,95%), khí trơ (0,93%), chiếm 99,97% thể tích của khí quyển. 

Ngoài ra còn tồn tại nhiều loại khí hiếm như: Neon (Ne), xenon (Xe), krypton (Kr), heli (He)… 

Thành phần không cố định

Các thành phần có trong không khí

Các thành phần này có thể xuất hiện do tác động từ con người gây ra ô nhiễm môi trường hình thành nên và do xuất hiện những thiên tai bất ngờ làm hình thành nên các chất ô nhiễm.

Ngày nay, thế giới đang tích cực hạn chế phát sinh các loại khí này thông qua các chiến dịch bảo vệ môi trường nhằm hạn chế ô nhiễm không khí và tầng khí quyển.

Đọc thêm: Sương mù quang hóa là gì?

Thành phần có thể thay đổi

Đây là phần chứa khí cacbonic (dao động từ 0.02% - 0.04%) và hơi nước (dưới 4%). 

Tuy nhiên, lượng phần trăm các thành phần không khí này thường thay đổi theo điều kiện khí hậu và theo mùa.

Ảnh hưởng của không khí đến cuộc sống

Không khí là gì và tác động như thế nào đến đời sống của con người?

Không khí ô nhiễm

Không khí ô nhiễm chứa nhiều bụi mịn, khí độc hại như CO₂, NO₂, SO₂… gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. 

Các bệnh về hô hấp, tim mạch, thần kinh, thậm chí ung thư có thể xuất hiện hoặc trầm trọng hơn khi tiếp xúc lâu dài với không khí bẩn. 

Cẩn trọng trước ô nhiễm không khí

Ngoài ra, ô nhiễm môi trường không khí còn làm giảm chất lượng cuộc sống, ảnh hưởng đến năng suất lao động, sinh hoạt và làm gia tăng chi phí chăm sóc y tế cho cộng đồng.

Không khí trong lành

Ngược lại, không khí trong lành giàu oxi và ít bụi bẩn tạo điều kiện lý tưởng cho sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. 

Hít thở không khí sạch giúp hệ hô hấp hoạt động hiệu quả, tăng cường miễn dịch và giảm nguy cơ mắc bệnh. 

Một môi trường không khí trong lành cũng hỗ trợ quá trình học tập, làm việc trở nên thoải mái và hiệu quả hơn, đồng thời góp phần bảo vệ hệ sinh thái và nâng cao chất lượng cuộc sống bền vững.

Không khí trong lành giúp con người sống khỏe

Ứng phó với vấn đề ô nhiễm môi trường tại Việt Nam

Ô nhiễm môi trường là một trong những vấn đề hết sức đáng lo ngại tại nước ta trong những năm gần đây.

Các nghiên cứu đã cho thấy Việt Nam đang thuộc top 10 quốc gia có không khí ô nhiễm nhất trên thế giới. 

Sự gia tăng đột biến của dân số và các loại phương tiện giao thông trong khi cơ sở hạ tầng không thể đáp ứng kịp thời càng khiến cho vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn.

Vấn đề ô nhiễm tại Việt Nam

Dữ liệu từ IQAir và các trạm quan trắc môi trường cho thấy chỉ số AQI (chỉ số chất lượng không khí) tại các thành phố lớn ở nước ta như sau:

• Hà Nội: Chỉ số AQI trung bình đạt 173 (Mức “ô nhiễm nặng”). AQI có lúc chạ mức 200 tại các khu vực như Hoàn Kiếm, Cầu Giấy, khiến bầu không khí nặng nề, đặc quánh.

• TP.HCM: Chỉ số AQI dao động quanh 164 (Mức “ô nhiễm nặng”). Các tuyến đường như Cộng Hòa, Điện Biên Phủ thường xuyên chìm trong khói bụi do mật độ các phương tiện tham gia giao thông đông đúc.

• Hải Phòng và Đà Nẵng: Chỉ số AQI quanh mức 105 - 115 (Mức “kém”). Tuy không ảnh hưởng nhiều đến người bình thường nhưng những người nhạy cảm hoặc có vấn đề về hô hấp cần cẩn trọng.

Không những vậy, nồng độ bụi mịn PM2.5 tại Hà Nội thậm chí còn cao gấp 21,9 lần giá trị tiêu chuẩn về chất lượng không khí hàng năm của Tổ chức Y tế Thế giới, còn TP.HCM cao gấp 16,4 lần.

Vậy làm thế nào để chúng ta bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình trước thực trạng này? 

Ứng phó với ô nhiễm không khí

• Thường xuyên tra cứu và kiểm tra chất lượng không khí tại các nền tảng uy tín như ThoiTiet24h để lên kế hoạch sinh hoạt phù hợp.

• Hạn chế ra ngoài vào những ngày có chỉ số AQI cao hoặc đeo khẩu trang chống bụi mịn khi di chuyển.

• Sử dụng máy lọc không khí trong nhà, đặc biệt là ở khu vực thành phố lớn.

• Trồng nhiều cây xanh xung quanh khu vực sinh sống để cải thiện môi trường.

• Giảm sử dụng phương tiện cá nhân, ưu tiên các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường.

• Thực hiện lối sống xanh như tiết kiệm điện, giảm rác thải nhựa để giảm gánh nặng cho môi trường.

Tạm kết

Không khí đóng vai trò thiết yếu đối với sự sống và chất lượng cuộc sống của con người. Hiểu rõ không khí là gì cũng như những ảnh hưởng của nó giúp chúng ta chủ động hơn trong việc bảo vệ môi trường và sức khỏe bản thân. Đừng quên kiểm tra chất lượng không khí hằng ngày để có kế hoạch sinh hoạt an toàn và hợp lý nhé!